“Öğretmen-Veli İletişimi”

Göreve yeni başlayan bir öğretmen olarak, velilerle kuracağınız iletişim, hem öğrencilerin başarısı hem de kendi mesleki gelişiminiz için hayati öneme sahiptir. “İletişim anahtardır” derler; bu anahtar, kapıları açmak kadar, doğru zamanda, doğru yerde ve doğru şekilde kullanıldığında işe yarar. İşte, bu yolculukta size kılavuz olacak bazı temel değerler ve bizde birikenler:

Öncelikle, iletişiminizin temeli şeffaflık ve açıklık olmalıdır. Velilerle ilk tanışmanızda, kendinizi tanıtırken içten ve samimi olun. Klasik bir “Merhaba, ben öğrencinizin yeni öğretmeniyim” yerine,

“Merhaba, ben (isim), çocuğunuzun yeni öğretmeni olarak sizlerle tanışmaktan büyük mutluluk duyuyorum” demek daha etkili olabilir. Bu, ilk izlenimde pozitif bir etki olarak not edilecektir. İlk söz, tavır, kıyafet, duruş, ilgi kesinlikle önemlidir.

Düzenli ve planlı bir iletişim, sorunların önüne geçer. Velilere, belirli aralıklarla öğrencilerinin durumu hakkında bilgi vermek, onların endişelerini azaltır. Özellikle, çocuğunuzun başarıları kadar gelişim alanlarını da paylaşmaktan çekinmeyin. Bu noktada, “Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır” atasözünü hatırlamakta fayda var. Olumsuz bir durumu bile yapıcı bir dille anlatmak, velinin tepkisini olumlu kılacaktır.

“Çocuğunuz bugün şu derste sorulan tüm sorulara cevap vermiştir.”

“Araç gereçlerini bugüne kadar hiç aksatmadan getirdi.”

“Teneffüste yerdeki çöpleri kimse söylemeden aldı.”

“İkinci dönemin tüm ödevlerini eksiksiz yapmıştır.”

“Her hafta bir kitap okuduğunu biliyorum.” gibi somut ifadelerle veliye bilgi verilebilir.

Zaman zaman telefonla, mesajla da bu tür örnekler veliye iletilebilir. Bu ifadeler öğretmen ve veli arasındaki yüzeysel iletişimi daha derinlere çekecektir. Maskenin ardındaki gerçekleri -iyi ya da kötü- mutlaka ortaya koyacaktır.

Yukarıdaki olumlu mesajların tersine olumsuz ve eksikleri ortaya koyan mesajlar da olabilir.

Şu örnekleri verilebiliriz:

“Üç haftadır ders araç gereçlerini getiremiyor. Bu konuda öğrencimize destek vermelisiniz.”

“Ödevlerini yaptığını söylüyor ancak iki haftadır ödev yaptığı defteri ve kitabı okula getirmiyor. Unutmaması için sabahları bir adet kuru üzüm-incir yedirebilirsiniz. Siz hatırlatmadan getirebilmesini sağlamalıyız.”

“Proje ödevini iki gün önce getirmesi gerekiyordu ancak ödev hala gelmedi. Evde bir şeyler yaptığını ancak bitiremediğini söylüyor. Lütfen bir an önce getirmesi için öğrencimize yardımcı olun!”

Ödevlendirme ve ders içi durumları konusunda açık ve net olun. Velilere, ödevlerin amacı, nasıl yapılması gerektiği ve teslim süreleri hakkında detaylı bilgi verin. Öğrencinin sorumluluk sahibi olması gerektiğini vurgularken, velilerin de destekleyici bir rol üstlenmesi gerektiğini belirtin.

Böylece, “Bir elin nesi var, iki elin sesi var” deyimi doğrultusunda, iş birliği içinde çalışmış olursunuz. Yukarıdaki net ifadeler velileri de harekete geçirecektir. Ancak bu örnek mesajlar söylenmediğinde veya gönderilmediğinde veli biriken sorunları kabul etmeyecek veya etmekte çok zorlanacaktır.

Velilerle bire bir görüşmelerde, her zaman profesyonel ve nazik olun. Görüşmelerde, önce öğrencinin olumlu yönlerinden bahsedin, ardından gelişmesi gereken noktaları ele alın. Acele etmeden tane tane ve sakin bir tavırla; “Acele işe şeytan karışır.” darbı meselini hatırlayarak, sabırlı ve dikkatli bir şekilde öğrencinin eksik yönlerini çözümleriyle ve somut örneklerle veliye aktarmalısınız.

Sakın ha!

Siz, siz olun! Eleştiriyi yıkıcı şekilde yapmayın. Öğrencinin eksik yönlerini velilere doğrudan ve sert bir dille aktarmak, güveni ve samimiyet ortamını zedeler. Ayrıca, velilerle iletişimde aceleci ve sabırsız davranmak, onların endişelerini göz ardı etmek ve sorunlara kayıtsız kalmak, olumsuz sonuçlar doğurabilir.

Öğrencinin mahremiyetini korumadan, özel bilgilerini paylaşmak da ciddi bir hatadır. Velilere karşı asla küçümseyici veya ukala bir tavır takınmamalı, her zaman saygı ve anlayış çerçevesinde hareket etmelisiniz. Unutmayın, “Keskin sirke küpüne zarar verir”; bu nedenle sakin, ölçülü ve yapıcı bir iletişim dili benimsemek esastır. Ne çok samimi ne çok lakayt; ortasında dengeli bir iletişim dili ve tavrı sergilemeye özen gösterin.

Okul ve idare ile ilişkilerde, velilere okulun politikaları, hedefleri, ortamı, beklentileri hakkında bilgi verin ve bu politikalara uygun hareket etmelerini teşvik edin. Gerektiğinde, okul idaresinden, rehberlik biriminden, tecrübeli meslektaşlarınızdan, zümrenizden, yazılı, görsel medyadan destek almak, velilerle olan iletişiminizi güçlendirecektir. Unutmayın, “Birlikten kuvvet doğar.”

Velilerin de görüş ve önerilerine açık olun. Onların endişelerini dinleyin ve çözüm odaklı yaklaşın. Dinlemesini bilen bir öğretmen etrafındaki her insandan bir şey öğrenecektir. Yani hep siz konuşmayın. Sağlıklı bir iletişim ortamı; en az konuştuğun kadar karşıyı da dinleyerek inşa edilecektir. Bu dinlemeler size müthiş ip uçları verecektir.

Velilere öğrencinin başarısını artırmak için somut taktikler verirken, öncelikle düzenli çalışma alışkanlıkları oluşturmanın önemini vurgulayın. Öğrencinin evde belirli bir çalışma saatine sahip olması, dikkatini dağıtacak unsurlardan uzak, sessiz ve düzenli bir çalışma ortamının sağlanması gereklidir. Ayrıca, ders tekrarlarının yapılması ve ödevlerin zamanında tamamlanması konusunda öğrenciyi teşvik etmek, akademik başarısını artıracaktır. Yani öncelikle masasında oturup belirli bir süre istikrarlı ve sabırlı bir şekilde çalışma alışkanlığı kazanmalı.

Öğrencinin başarılarını takdir ederek motivasyonunu artırmanın ve zorluklar karşısında sabırlı ve destekleyici bir tutum sergilemenin öneminden de mutlaka bahsetmelisiniz.

“Taşı delen suyun gücü değil, damlaların sürekliliğidir” anlayışıyla, velilere istikrarlı ve düzenli bir destek vermeleri gerektiği hatırlatılmalıdır. Yani velilere; hemen üç gün de beş günde, “Bu çocuk yapamıyor, yapmıyor!” deyip pes etmemeleri gerektiği vurgulanmalı.

Şöyle somut bir örnekle yazıya son verelim:

“Çocuğunuz sınıfta oldukça zeki ve potansiyeli yüksek, ancak son zamanlarda ders çalışmama, ödev yapmama ve dersin akışını bozma gibi sorunlar yaşıyoruz. Bu durum, hem onun akademik başarısını olumsuz etkiliyor hem de sınıfın genel düzenini bozuyor. Bu da arkadaşlarına ve kendisine zarar veriyor.

Sizden ricam, evde düzenli çalışma alışkanlıkları oluşturmasına yardımcı olmanız ve derslere daha fazla odaklanması için motivasyon sağlamanızdır. Bu süreçte biz de okulda gerekli desteği vereceğiz. “Birlikte çalışarak çocuğunuzun bu zorlukların üstesinden gelmesine yardımcı olabiliriz.” diyerek, hem sorunu net bir şekilde ortaya koyun hem de çözüm önerileri sunarak iş birliği mesajı verin.

Özetle, velilerle kuracağınız sağlam ve sağlıklı iletişim, öğrencilerin başarılarını ve sizin mesleki tatmininizi artıracaktır. “Güzel söz, güzel düşünceleri doğurur.” diyerek, her zaman pozitif ve yapıcı bir dil kullanmayı ihmal etmeyin.

Bu yolculuk; uzun, meşakkatli, evveli soğandan acı ancak sonu baldan tatlı bir yoldur.

Bu yoldaki her türlü aracın kaptanı sensin öğretmenim. Unutma depodaki benzin de lastiğin havası da yolcuların keyfi de güvenliği de sana bağlı!