Üç Yiğit İnsan

Deniz Yusuf Hüseyin

4 Mart 1971’de dört ABD’li erin kaçırılması eyleminde bulunan Deniz Gezmiş ve Yusuf Aslan, erlerin serbest bırakılmasından sonra 16 Mart 1972 de Sivas’ın Şarkışla ilçesinin Gemerek nahiyesinde iki saat arayla yakalandılar. Yusuf Aslan yaralıydı.

Aynı eyleme katılmış olan Hüseyin İnan ise 24 Mart 1971’de Kayseri’nin Pınarbaşı ilçesinde yakalanmıştı. (1)

Henüz yargılama başlamamıştı.

“Deniz, Yusuf ve Hüseyin’in Cezayir, Suriye gibi herhangi bir ülkeye gönderilmelerini isteyecektik.

Onları bırakıp bırakmayacaklarını hiç düşünmemiştik. Bu çok da önemli değildi. Önemli olan onlarsız bir mücadelenin olamayacağıydı. Yoksa biz de olamazdık.” Diyen Sinan Cemgil, Alparslan Özdoğan, Kadir Manga, Mustafa Yalçıner, Hacı Tonak, Ahmet Erdoğan ve Metin Güngörmüş, 31 Mayıs 1971 tarihinde Nurhak dağlarındaki Kürecik radar üssüne giderken çatışmaya girerler. Sinan Cemgil, Alpaslan Özdoğan ve Kadir Manga katledilir. Eylem amacına ulaşamaz. (2)

16 Temmuz 1971

Ankara Altındağ Veteriner Okulu binası.

Ankara sıkıyönetim komutanlığı 1 no’lu mahkemesinde, Savcı Baki Tuğ, mahkeme heyeti başkanı tuğgeneral Ali Elverdi’dir. Mahkemenin diğer üyeleri Hakim Albay Ahmet Tetik ve Hakim Yarbay Mehmet Turhan’dır.

THKO (Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu) 1 no’lu davasından idamlara kadar geçen 9 ay 19 günlük süreç başlamıştır.

Mahkeme emir ve talimatlarla yürümekte/yürütülmekte, istenmesi gereken cezalar, uygulanacak yasalar genelkurmayca belirlenmektedir. Askeri Yargıtay, Genel Kurmay Başkanlığı’na bir yazı yazarak sanıklara “anayasal düzeni bozmak” suçundan dönemin ceza yasasının 146. maddesi gereğince idam cezası uygulanması gerektiğini bildirir, sıkıyönetim komutanlıklarına ve askeri savcılıklara bu yolda emir verilmesini ister.

Yargılamaya konu olan yapılan eylemler yerine, yapılmak istenen için uygulanan yasa maddesi 146/1 (Anayasayı kısman veya tamamen tağyir, tebdil ve ilgaya teşebbüs), istenen ceza İdam’dır.

Savunmalar için verilen 15 günlük komik süreç mahkeme sürecinin prosedür gereği olduğunu, verilmek istenen cezaların verileceğini ve sonucun baştan belirlendiğini göstermektedir.

Mahkeme 9 Ekim 1971 tarihinde vermiş olduğu kararında 18 sanığa idam cezası verir. Askeri Yargıtay Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan için verilen idamları onaylar bunlar dışındaki idam cezalarını bozar. (3)

Söz sırası meclistedir.

İdamları engellemek için, THKP-C üyeleri, Mahir Çayan, Ertuğrul Kürkçü, Sinan Kazım Özüdoğru, Hüdai Arıkan, Ertan Saruhan, Sabahattin Kurt, Nihat Yılmaz ve Ahmet Atasoy, THKO üyeleri Cihan Alptekin ve Ömer Ayna ve Proleter devrimci Saffet Alp birlikte davranmaya karar verirler.

26 Mart 1972 tarihinde, idama mahkum edilen arkadaşlarıyla takas etmek üzere NATO üssünde çalışan ikisi Kanadalı biri İngiliz üç teknisyeni kaçırırlar. Fatsa kuşatma altında olduğu için arkadaşlarının beklediği Kızıldere köyüne giderler.

Kızıldere’ye kontrol amaçlı gelen jandarma birliklerini karşılayan muhtar, daha önceden hazırladığı ihbar mektubunu jandarma komutanının eline sıkıştırır. Böylece yer tespiti tamamlanmış olur. Askeri birlikler çok hızlı bir şekilde evin etrafını kuşatırlar.

Emniyet güçleri pazarlığa yanaşmaz. Niyet bellidir. 30 Mart 1972 saat 14.00 de başlayan saldırı sonucu içeride bulunanlardan Ertuğrul Kürkçü hariç hepsi katledilir. Ertuğrul Kürkçü yaralı olarak ertesi gün yakalanır.

İdamları engellemek amacıyla 3 Mayıs 1972 tarihinde THY uçağını Sofya’ya kaçıran Sefer Şimşek (THKO), Nuri Aynullah Akça (THKP-C), Mehmet Yılmaz (Sol sempatizan), Yaşar Aydın(TİP) eylemlerinde başarılı olamazlar. (4)

“Artık yapabilecek bir tek şey vardı. Birisini bulup Denizlerle değiş tokuş etmek. Böyle bir kişi bir bakan veya bir milletvekili olamazdı. Amerika gibi büyük devletlerin büyükelçisi etkili olabilirdi. Ama onların yanına yaklaşmak mümkün değildi.

Jandarma Genel Komutanı Kemalettin Eken özel olarak seçilmiş biri değildi. Ancak yanına yaklaşabileceğimiz tek etkili kişi oydu.” diyerek 4 Mayıs 1972 tarihinde eylemi gerçekleştirmeye karar verdiler. (5)

Ne yazık ki eylem başarılamamış, Ahmet Niyazi Yıldızhan hayatını kaybetmiş, Sefa Asım yıldız yaralı olarak yakalanmış, Hasan Ataol ve Ergün Adaklı olay yerinden kaçmayı başarmışlardı.

İdamların yapılmaması için iki bine yakın imza toplanarak meclise verilmişti. İmza atanlar içerisinde hem imza atan hem de toplayan Metin Oktay’ı anmadan geçmek doğru olmayacaktır.

Yapılan tüm eylem ve müdahalelere, itirazlara rağmen İdamlar, 11 Mart 1972 tarihinde TBMM’nde, 17 Mart 1972 tarihinde Senato’da onaylandı. CHP’nin anayasa mahkemesine yaptıkları itiraz sonucu karar usul yönünden bozuldu. Bunun üzerine 24 Nisan 1972 tarihinde toplanan TBMM idamları yeniden onayladı.

3 Mayıs 1972 günü cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından da imzalanan karar 5 Mayıs 1972 tarihinde resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş oldu.

Ankara merkez kapalı cezaevi (Ulucanlar) avlusunda 5 Mayısı 6 Mayısa bağlayan gece kurulan Dar ağacı saat 1 – 3 arasında üç yiğit delikanlıyı, üç fidanı, üç devrim yoluna baş koyanı alıp götürdü. Başları dik onurlarıyla gittiler.

Saat 01.25’de Deniz Gezmiş, “Yaşasın tam bağımsız Türkiye. Yaşasın Marksizm – Leninizm’in yüce ideolojisi. Yaşasın Türk ve Kürt halklarının bağımsızlık mücadelesi. Kahrolsun emperyalizm. Yaşasın işçiler, köylüler.” Diyerek, 02.20’de Yusuf Aslan, “Ben halkımın bağımsızlığı için bir defa ve şerefle ölüyorum. Fakat bizi asan sizler, şerefsizliğinizle her gün öleceksiniz! Biz halkımızın hizmetindeyiz. Sizler Amerikanın hizmetindesiniz. Yaşasın devrimciler! Kahrolsun Faşizmi!” diyerek, 03.00’de Hüseyin İnan, “Ben hiçbir şahsi çıkar gözetmeden, halkın mutluluğu için savaştım. Bu bayrağı bu ana kadar şerefle taşıdım, bundan sonrada bu bayrağı Türkiye halkına emanet ediyorum. Yaşasın işçiler ve köylüler, Kahrolsun Faşizm!” diyerek çıktı son yolculuğuna.

Anılarımızda sonsuza dek yaşayacaklar.

DENİZ GEZMİŞ
YUSUF ASLAN
HÜSEYİN İNAN,
ÜÇ FİDAN,
ÜÇ KOCA ÇINAR,
VE DİĞER KIZIL KARANFİLLER,
SİZLERİ TANIDIĞIMIZDA
HENÜZ KÜÇÜKTÜ YÜREKLERİMİZ,
YİNE DE TEKİNİZ BİLE KALMADAN,
YÜREKLERİMİZE GİRDİNİZ,
HALA
YÜRÜYÜŞÜNÜZDE BIRAKTIĞINIZ AYAK İZLERİNİZ,
REHBERİMİZ,,,
AYRILIK ACINIZLA SIZLASA DA YÜREKLERİMİZ,,,

3.http://m.bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/114326-deniz-huseyin-yusuf-idama-giden-iki-ay-23-gun

Nami Temeltaş

1956 Elazığ doğumluyum
1977 Diyarbakır Eğitim Enstitüsünden mezunum
Siyasi nedenlerle öğretmenlik yapmadım
1980 sonrası 6 yıl kadar Diyarbakır, Eskişehir ve Antep cezaevlerinde tutsak kaldım
İşçi emeklisiyim

287