Şubat ayında birçok Müslüman düşünür, mütefekkir veya kitlelere yön veren aksiyon adamı vefat etmiş. İskilipli Atıf Hoca, Metin Yüksel, Hasan el-Benna, Muhammed Esad Efendi, Abdulkadir Udeh, Malcolm X bu isimlerden sadece bazıları. Allah hepsine rahmetiyle muamele eylesin.
Bu isimlerden bazıları hakkında kısa bilgiler vermek istiyorum.
İskilipli Atıf Hoca;
Yazmış olduğu ‘Frenk Mukallitliği ve Şapka’ adlı eseri sebebiyle İstiklâl Mahkemelerinde yargılandı ve 4 Şubat 1926’da idam edildi. Suçu şapka kanununa muhalefetti. Zamanının önemli şahsiyetlerinden olan İskilipli Atıf Hoca, Fatih Medreselerinde hocalık yapmış; İzmir’in işgaline karşı ilk beyannameyi hazırlayan ve dağıtan Teal-i İslam Cemiyeti’nin kurucularındandır. Birçok eser de vermiş olan İskilipli Atıf Hoca, aynı zamanda devrinin değişik gazete ve mecmualarında makale ve fıkralar yazan önemli bir mütefekkir ve münevverdir. 1993 yılında Mesut Uçakan’ın yönettiği ‘Kelebekler Sonsuza Uçar’ filmiyle hayatı beyaz perdeye de aktarıldı.
Hasan el-Benna
Mısır’da kurulan ‘İhvan-ı Müslimin (Müslüman Kardeşler)’ hareketinin en önemli isimlerinden ve kurucularından olan Hasan el-Benna, 12 Şubat 1949’da sokak ortasında bir suikast sonucu öldürüldü. Öldüğünde sadece 42 yaşında olan Hasan el-Benna, arkasında çok sayda kitap ve eser bıraktı. Belki de onun en önemli eseri, ideoloğu ve aksiyoneri olduğu ve aynı zamanda kuruculuğunu da üstlendiği ‘İhvan-ı Müslimin (Müslüman Kardeşler)’ teşkilatı oldu. Mısır’ın dışında da yayılım imkânı bulan bu hareket, bilindiği gibi Mısır’da yakın zamanda bir darbeyle alaşağı edilen Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursî’nin de mensubu olduğu hareketti.
Metin Yüksel
23 Şubat 1979’da İstanbul Fatih Camii’nin avlusunda, Cuma namazı çıkışı kurşunların hedefi oldu. Sadrettin Yüksel’in oğlu, Edip Yüksel ve Müfit Yüksel’in de kardeşi Metin Yüksel. 80 öncesi Türkiye’nin kamplara ayrıldığı gerilimli dönemlerde, ‘Akıcılar’ adlı genelde mütedeyyin ve ümmetçi gençlerden oluşan bir gençlik hareketinin de lideriydi Metin Yüksel. Kurşunları kimin sıktığı hala meçhul. Olayın aydınlatılması Mahkeme-i Kübra’da artık. Metin Yüksel’in biyografisini Mehmet Ali Tekin ‘Şehit Metin Yüksel’ adıyla yayınladı.
Malcolm X
Malcolm X, nam-ı diğer el-Hajj Malik Shabazz yani Hacı Malik Şahbaz, 21 Şubat 1965’de Amerika’da bir suikast sonucu hayata gözlerini yumdu. Henüz 39 yaşındaydı vefat ettiğinde. Ama o geç yaşına rağmen vefat ettiğinde tüm dünyada adı bilinen biriydi. Amerika’daki siyahî Müslümanların da önderlerinden olan Malcolm X’in hayatı aslında inişli çıkışlı bir hayat. Gerçek adı Malcolm Little. İslam’la hapishanede tanışmış Malcolm X. X soyadını kendine Müslüman olduktan sonra kendisi vermiş. X matematikte bilinmeyeni sembolize eder. Amerika’daki siyahîlerin köle olarak Afrika’dan Amerika’ya getirilmeleri ve soylarının nereden geldiğini bilmemeleri sebebiyle kendine X soyadını vermiş Malcolm X. Elijah Muhammed adında dinî lideri olan ve bazı yanlış inanç ve itikatları da olan bir gruba mensup olan Malcolm X, hayatının sonlarına doğru gruptaki o yanlışları fark etmiş ve o nedenle de gruptan dışlanmıştır. Hac yolculuğu sonrası tüm fikirleri değişen ve Amerika’da biraz da siyahîlerin ırkçı din anlayışlarına da karşı çıkan Malcolm X, büyük bir salonda konferans vereceği esnada insanların gözü önünde kurşunlanmış ve oracıkta hayata veda etmiştir. 1992 yılında Spike Lee imzayla ‘Malcolm X’ adlı filmle hayatı beyaz perdeye aktarılan Malcolm X’in hayatını, Alex Haley ‘Malcolm X’ adıyla kitaplaştırdı. Yaşar Kaplan tarafından Türkçeye de tercüme edilen kitap İnsan Yayınlarından çıktı.
1982 Samsun Çarşamba
İlahiyat Edebiyat Adalet
Öğretmen